Steeds meer kinderen hebben moeite met concentreren, stilzitten of meedoen in een groep. Vaak wordt dat gedrag gelabeld als ADHD. Maar wat zit daar eigenlijk achter? In een interview met het platform NIVOZ deelt GZ-psycholoog en onderzoeker Tycho Dekkers (Levvel en Accare) zijn visie. Volgens hem is ADHD geen hersenstoornis of ziekte: “Het is een beschrijving van gedrag, geen verklaring.”
In de praktijk krijgen jaarlijks duizenden kinderen de diagnose én medicatie. Daarbij vergeten we vaak hoe bepalend de omgeving is waarin een kind opgroeit. Die context speelt een grote rol in hoe een kind zich ontwikkelt en welk gedrag het laat zien.
Kijken naar de context
Tycho Dekkers pleit voor een bredere blik. “Het is veel overzichtelijker als je iets kunt oplossen met alleen een pil. Iets veranderen in de context waarin een kind opgroeit is veel ingewikkelder. Overigens is die context veel breder dan alleen het gezin en de school. Denk ook aan stress in gezinnen door bijvoorbeeld armoede. Ik kijk er niet van op als een moeder die slachtoffer is geworden van de toeslagenaffaire met haar zoon op de afdeling kinderpsychiatrie belandt. Voor dit soort verbanden is binnen de psychiatrie te weinig aandacht vind ik.”
Hechting en ADHD: een mogelijk verband
Een stabiele thuissituatie en een veilige band tussen ouder en kind zijn geen garantie voor probleemloos gedrag. Maar kinderen die zich gezien en begrepen voelen, kunnen vaak beter tot rust komen. Ze hebben meer ruimte om te leren en zich te concentreren. Andersom kan een gebrek aan veiligheid ervoor zorgen dat een kind voortdurend ‘aan’ staat, op zoek naar aandacht. Tycho: “Je ziet dat bijvoorbeeld bij kinderen uit de Roemeense weeshuizen. Hoe langer ze daar verbleven, hoe meer ADHD-gedrag ze lieten zien.”
Naar het verband tussen gehechtheid en ADHD is volgens Tycho tot nu toe nog te weinig gekeken. “We gaan binnenkort starten met een onderzoek naar het verband tussen gehechtheid en ADHD; we willen hier heel graag meer over te weten komen.”
Meer weten?
Wil je beter begrijpen hoe ADHD-gedrag ontstaat? En waarom het zo belangrijk is om verder te kijken dan het gedrag alleen? In het volledige interview met stichting NIVOZ vertelt Tycho Dekkers meer over de rol van context, opvoeding, maatschappelijke factoren én gehechtheid:
Interview Tycho Dekkers