Wat is ALK?
ALK staat voor aanhoudende lichamelijke klachten. Het kan om allerlei verschillende soorten klachten gaan. Van hoofdpijn, buikpijn of spierpijn tot een prikkelbare darm, moeite met praten of slikken of niet meer kunnen lopen. De klachten houden langere tijd aan.
Naast aanhoudende lichamelijke klachten hebben jongeren vaak ook emotionele of psychische problemen, zoals depressieve gevoelens, slaapproblemen of dwang- en angstklachten. De klachten kunnen op elke leeftijd optreden, maar ontstaan vaak in de kindertijd of de eerste tienerjaren. ALK kan grote invloed hebben op het dagelijks leven van kinderen, bijvoorbeeld op school, bij sport of in sociale activiteiten. Jongeren kunnen zich daarnaast niet begrepen voelen of bang of bezorgd zijn.
Hoe ontstaat ALK?
Het ontstaan en in stand blijven van ALK heeft bijna altijd meerdere oorzaken. Factoren zoals genetische aanleg, traumatische ervaringen, persoonlijkheid, aangeleerd gedrag, gezinsfactoren of eerdere ziekten kunnen allemaal meespelen.
Hulpvraag ALK
ALK kan voor professionals lastig te achterhalen zijn, terwijl een snelle aanpak juist de kans op herstel vergroot. Vaak is er een complex samenspel van lichamelijke, psychologische én sociale factoren tegelijk. Ouders en verzorgers zijn daarbij een belangrijke bron van informatie. Hun zorgen en inzichten verdienen aandacht en moeten meegenomen worden in de diagnostiek. Tegelijk kan het beeld dat zij schetsen verschillen van hoe het kind de klachten en oorzaken zelf ervaart. Daarom is het belangrijk het kind ook afzonderlijk te spreken, zodat zijn of haar eigen ervaringen ook goed duidelijk worden. Een helder overzicht van alle factoren die meespelen, vormt de basis voor een passende begeleiding.
Bijdrage Levvel praktijkstandaard ALK
In 2022 werd de praktijkstandaard voor somatische-symptoomstoornissen bij kinderen en adolescenten van het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie geüpdatet. Verschillende professionals waren hierbij betrokken. Ook klinisch psycholoog en psychotherapeut Carlijn de Roos van Levvel werkte hieraan mee. Daarnaast werden ervaringsdeskundigen (een ouder en een jongere) aangehaakt. Zo sluit de kennis goed aan bij wat zij daadwerkelijk meemaken. De publicatie helpt zorgprofessionals om ALK beter te herkennen, te begrijpen en adequaat te begeleiden. Op de website van het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie lees je de volledige praktijkstandaard.
Communiceren over ALK met kind en ouders
De praktijkstandaard biedt duidelijke handvatten om met ALK aan de slag te gaan. Dit gaat niet alleen over de behandeling zelf, maar bijvoorbeeld ook over hoe je het gesprek voert met jongeren en hun ouders of verzorgers. Het kan frustrerend zijn als klachten niet medisch verklaard kunnen worden. Soms verwachten zij eerst een lichamelijke oorzaak en voelen ze zich onbegrepen bij doorverwijzing naar psychologische of GGZ-zorg. Een open gesprek en een empathische houding van de zorgprofessional helpen om zorgen te verkennen, verwachtingen af te stemmen en samen te werken aan een passend plan.
EMDR bij aanhoudende lichamelijke klachten
Soms houden kinderen en jongeren lichamelijke klachten omdat hun brein vastzit aan onverwerkte ervaringen. EMDR kan helpen die verbinding los te maken. Door herinneringen te activeren en tegelijkertijd het werkgeheugen te belasten, verwerkt het brein wat eerder bleef hangen. Onderzoek laat zien dat EMDR bij aanhoudende lichamelijke klachten effectief kan zijn: als de onderliggende herinnering wordt verwerkt, verminderen vaak ook de klachten.
Levvel onderzoekt samen met het LUMC en het Emma Kinderziekenhuis hoe EMDR kan bijdragen aan herstel bij kinderen met onder andere sikkelcelziekte of constipatie. In de podcast van Vereniging EMDR Nederland met Carlijn de Roos (Levvel) en Yanda van Rood (LUMC) hoor je hier meer over.
Kennis, innovatie en expertise bij Levvel
Levvel zet zich in om de zorg voor jongeren met ALK continu te verbeteren. We combineren praktijkervaring, onderzoek en innovatie. Voor professionals betekent dit dat ze bij ons terecht kunnen voor actuele kennis, richtlijnen en advies. Wil je sparren over een complexe casus of heb je een andere vraag? Neem dan gerust contact met ons op. We denken graag met je mee.
