Zoek je hulp voor een kind of jongere met PTSS?
Wat is PTSS bij jeugdtrauma?
PTSS ontstaat na een ingrijpende of traumatische ervaring. Denk aan een kind dat een ongeluk, geweld of een overlijden meemaakt. Maar ook langdurige, ingrijpende situaties zoals seksueel misbruik zijn traumatisch. Ook van het opgroeien in een onveilige thuissituatie, verwaarlozing of emotionele afwezigheid van ouders kunnen kinderen en jongeren veel last hebben. Gaan deze klachten niet over, dan is er sprake van PTSS. Niet ieder kind of jongere ontwikkelt PTSS na zo’n ervaring, maar het is goed alert te zijn op signalen.
PTSS klachten
Signalen van PTSS bij kinderen en jongeren kunnen veranderingen in gedrag zijn, of lichamelijke klachten. Maar een trauma laat ook in hun brein vaak flinke sporen na, stelt expert Ramón Lindauer van Levvel. Klachten van jeugd-PTSS kunnen zijn:
- Nachtmerries, flashbacks, of andere herbelevingen van het trauma
- Situaties, gedachten of mensen vermijden die herinneren aan het trauma
- Aanhoudende prikkelbaarheid
- Concentratieproblemen
- Voortdurende alertheid of snel schrikken
- Negatieve gedachtes
- Angst of paniek
- Slaapproblemen
- Lichamelijke klachten zoals buikpijn of hoofdpijn
- Sociaal terugtrekgedrag
De impact van PTSS op kinderen en jongeren
PTSS heeft veel impact op het dagelijks functioneren van kinderen en jongeren. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met hun concentratie en minder energie, wat problemen geeft op school. Ook hun sociale leefwereld lijdt daaronder. Jongeren kunnen zich gaan terugtrekken, contacten vermijden en geïsoleerd raken. Soms wordt er naar drank of drugs gegrepen om hun klachten te verzachten. PTSS blijft vaak onder de radar. Snel herkennen van de symptomen maakt het verschil voor deze groep.
PTSS en onderzoek bij Levvel
Naast diagnostiek en behandeling van complexe problematiek als gevolg van een trauma, doet Levvel ook veel onderzoek naar PTSS bij kinderen en jongeren.
Omvang en risicofactoren van PTSS
Het DREAMS-consortium* voert een grootschalige studie uit naar trauma bij jongeren. Het onderzoek laat zien dat PTSS vaker voorkomt dan gedacht. Ongeveer 1 op de 5 jongeren die een traumatische ervaring heeft meegemaakt, ontwikkelt daarna PTSS. Bij mishandeling of seksueel misbruik is het risico nog hoger. Ook blijken meisjes extra kwetsbaar.
Wanneer het trauma al langer geleden is, zijn klachten daardoor soms lastiger te herkennen. De tekenen bij een kind of jongere met PTSS leren herkennen blijft dus essentieel.
* DREAMS is een samenwerking van Accare (UMCG), LUMC Curium, Karakter (Radboudumc) en Levvel (Amsterdam UMC)
De studie wordt uitgevoerd door PhD-kandidate Ilse Visser van Levvel en Amsterdam UMC, samen met het onderzoeksteam en onder begeleiding van prof. dr. Ramón Lindauer van Levvel.
Korte Intensieve Traumabehandeling (KIT)
Om jongeren beter te kunnen ondersteunen ontwikkelden traumaexperts van Levvel de Korte Intensieve Traumabehandeling (KIT). Deze therapie is bedoeld voor jongeren van 12 tot 18 jaar die moeite hebben met wekelijkse behandelingen of baat hebben bij een intensievere aanpak. In één week krijgen zij tien intensieve traumabehandelingen. KIT wordt wetenschappelijk onderzocht om de effectiviteit te bepalen. De eerste resultaten zijn veelbelovend.
MDMA voor jongeren met PTSS
Niet alle therapieën voor jeugd-PTSS werken even goed voor iedereen. Naast KIT, wil Levvel ook andere innovatieve behandelingen bij trauma’s onderzoeken. Zoals het inzetten van MDMA als ondersteunend medicijn in de behandeling van PTSS bij jongeren. MDMA is een middel dat helpt om met minder overweldigende emoties terug te kunnen denken aan eerdere ervaringen. Daardoor kan het een effectieve tool zijn in combinatie met psychotherapie.
Josjan Zijlmans, verbonden aan Levvel en Amsterdam UMC, ontving een Veni-beurs van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) voor zijn onderzoek hiernaar.
TOPGGz-keurmerk expertisecentrum voor Trauma, Gehechtheid en Gezin
Levvel is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van kinderen en jongeren tot 23 jaar met complexe problemen rond trauma. Ons centrum voor Trauma, Gehechtheid en Gezin heeft het TOPGGZ-keurmerk en draagt als expertisecentrum bij aan innovatie, wetenschappelijk onderzoek en kennisdeling.
Consultatie voor professionals
Vermoed je PTSS bij een kind of jongere en twijfel je over de behandeling of diagnostiek? Ons expertisecentrum denkt graag mee met complexe casussen.
