Zoek je hulp voor een kind, jongere of gezin? Ga naar levvel.nl
Wat is EMDR?
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is een behandelmethode die helpt traumatische herinneringen anders te verwerken. Tijdens een sessie denkt iemand terug aan een ingrijpende gebeurtenis, zoals een ongeluk, verlies of mishandeling, terwijl hij of zij een afleidende taak uitvoert. Bijvoorbeeld bewegende lichtjes volgen of een ritme tikken met de vingers/handen. Zo neemt de spanning af en worden herinneringen minder emotioneel beladen. Het aantal sessies verschilt per persoon en wat die heeft meegemaakt, maar meestal zijn er tussen de 2 en 8 behandelingen nodig.
Wanneer wordt EMDR toegepast?
EMDR wordt ingezet wanneer klachten na een traumatische gebeurtenisblijven bestaan. Dit kan een eenmalige gebeurtenis zijn, zoals een ongeluk of verlies, maar ook langdurige stressvolle gebeurtenissen, zoals mishandeling, seksueel misbruik of verwaarlozing. Veelvoorkomende klachten ten gevolge hiervan zijn herbelevingen, angst, slaapproblemen, somberheid en gedragsproblemen.
Onderzoek naar EMDR bij kinderen en jongeren
Meer dan de helft van de kinderen maakt in hun jeugd een of meer traumatische gebeurtenissen mee. Voor ongeveer 16% leidt dit tot ernstige en langdurige klachten, zoals posttraumatische stressstoornis (PTSS), angst of somberheid. Daarom is het belangrijk dat effectieve traumabehandelingen beschikbaar zijn.
In de afgelopen decennia is er veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de werking van EMDR bij kinderen en jongeren. Dr. Carlijn de Roos, klinisch psycholoog en psychotherapeut bij Levvel, promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam op haar onderzoek naar ‘Time limited trauma-focused treatment for children and adolescents’. Ze onderzocht de effectiviteit van 3 traumagerichte behandelmethoden, waaronder EMDR.
Uit haar onderzoek naar kinderen die eenmalig een traumatische gebeurtenis hadden meegemaakt bleek dat EMDR, naast andere traumagerichte therapieën, zeer effectief is in het verminderen van PTSS-, angst- en depressieve klachten bij kinderen tussen 4 en 18 jaar. Opvallend was dat minder sessies nodig waren dan een traumagerichte cognitief gedragstherapeutische behandeling om dezelfde resultaten te bereiken. De effecten bleven stabiel bij metingen na 3 en 12 maanden: 90 tot 100% van de kinderen herstelde volledig.
EMDR bij kinderen en jongeren
Bij kinderen en jongeren wordt EMDR aangepast aan hun leeftijd en belevingswereld, bijvoorbeeld door gebruik te maken van een tekening (kinderen <8 jaar). Er wordt minder gepraat dan bij traditionele ‘praattherapie’, waardoor het laagdrempeliger kan zijn. Ouders worden, in overleg, nauw betrokken bij de therapie. Zij kunnen vaak waardevolle informatie geven over de klachten en ontwikkeling van hun kind. Ook thuis kunnen zij de behandeling ondersteunen.
EMDR bij depressieve jongeren
Naast traumabehandeling onderzocht Carlijn de Roos met collega’s ook het effect van EMDR bij jongeren met een depressieve stoornis. EMDR werd toegepast op onverwerkte herinneringen aan verlies, verlating of pesten. Na gemiddeld 6 sessies voldeed de helft van de jongeren niet langer aan de diagnose depressie, 3 maanden na behandeling was dit zelfs 70%. Ook namen stress-, angst- en lichamelijke klachten af. Deze resultaten tonen aan dat EMDR ook voor jongeren met depressieve klachten een waardevolle, kortdurende behandeloptie kan zijn.
EMDR bij de allerjongsten
Ook bij baby’s en peuters kan EMDR helpen bij het verwerken van traumatische ervaringen, bijvoorbeeld na medische ingrepen of een moeilijke start.
Onderzoek van Carlijn de Roos (Levvel en Amsterdam UMC) en dr. Frederike Scheper laat zien dat EMDR ook bij deze leeftijdsgroep effectief kan zijn. In hun studie onder 19 kinderen van 1,5 tot 8 jaar had 79% na 6 sessies geen PTSS-diagnose meer, emotionele en gedragsproblemen namen af en ook ouders hadden minder stress. De verbeteringen bleven stabiel na 3 maanden.
Belangrijk bij deze behandeling is de nauwe samenwerking met ouders. Zij kennen hun kind het beste en spelen een cruciale rol in het creëren van veiligheid tijdens en na de therapie.
